Spatial DesignDe studie

Spatial Design

Over de studie

Opleiding
Bachelor of Design
Vorm
Voltijd
School
Design
Graad
Bachelor of Arts
Duur
4 jaar
ECTS
240
Type
Bachelor
Taal
Nederlands
CROHO-code
39111
Locatie(s)
IBB-laan
E-mail
sz@hku.nl

Ontwerpen op het snijvlak van ruimte, beleving en kunst

Spatial Design gaat over het ontwerpen van ruimte in de meest brede zin. Interieurs, architectuur, stedelijke omgeving en landschap: alles is ruimte. Als ruimtelijk vormgever speel je met de wisselwerking tussen mens en ruimte. Jij laat zien wat de potentie van ruimtelijke omgeving kan zijn en maakt vernieuwende ontwerpen.

Je leert in je werk de verbeelding te laten spreken en de verbinding te leggen tussen wat jij denkt en de wereld om je heen. Je krijgt te maken met ecologische vragen en materiaalgebruik en je werkt met diverse nieuwe technologieën.

Bij Spatial Design ontwikkel je je tot een onderzoekende ontwerper die bijdraagt aan vraagstukken in ons dagelijks leven, door ingrepen in en met behulp van ruimte. Je doet dit op allerlei schaalniveaus. Naarmate de opleiding vordert, ben je steeds beter in staat te laten zien hoe jij tegen ontwerpen aankijkt en wat jij onder Spatial design verstaat.

De vierjarige voltijdstudie Spatial Design is één van de richtingen van de bachelor Design van HKU.

Spatial Design in het kort

  • Vierjarige voltijdse hbo-opleiding
  • Propedeusediploma na afronding eerste jaar
  • Ontwikkeling tot ontwerper van morgen
  • Ontmoetingen met andere disciplines in de wereld van design
  • Werken in een kunstacademie waarin het onverwachte en het intuïtieve belangrijk is
  • Kennismaking met uiteenlopende materialen, beeldende middelen, technologieën en technieken
  • Experimenteren in werkplaatsen
  • Vrijheid om je eigen weg als ontwerper te vinden
  • Midden in de samenleving
  • Combinatie van individueel werken, samenwerken en werken met externen in projecten
  • Leren van elkaar in een hechte community

Wanneer is Spatial Design echt iets voor jou?

De studie Spatial Design is zéker iets voor jou als je:

  • Creatief bent, graag dingen maakt en iets wilt verbeelden
  • Graag in 3D denkt en in ruimtelijkheid
  • Durft te experimenteren
  • Openstaat voor onderzoek naar wat ruimtelijk ontwerpen kan zijn
  • Nieuwsgierig bent naar wat er in de wereld gebeurt
  • Zelfstandig kunt werken en daarbij vanuit jezelf aan de slag gaat

Waarom Spatial Design bij HKU?

  • HKU beschikt over een grote diversiteit aan werkplaatsen. Hier kun je aan de slag met alle materialen, technieken en technologieën die de ontwerper van de toekomst nodig heeft. Soms voer je machinaal iets uit, soms ben je in de werkplaats om te experimenteren. De opleiding heeft ook een eigen atelier of studio. Hier ben je met je eigen werk bezig, hier komen docenten langs en hier worden werkbesprekingen gehouden. Je ontmoet er ook andere studenten en raakt geïnspireerd door hun werk.

  • Rode draad tijdens je studie is uitproberen, nadenken, verwonderen, zoeken naar alternatieven, kijken, uitwisselen, doen, gebruiken van vondsten… Door dit makend onderzoeken ontwikkel je een eigen manier van werken. HKU omarmt dat ieder student dat anders doet. Met je beeldend werk toon je je persoonlijke kijk op de wereld.

  • Studeren aan HKU betekent dat je kunstonderwijs volgt en dat je alle ruimte krijgt voor jouw persoonlijke groei als maker. Er is niet één vastomlijnde beschrijving van het beroep ontwerper. Je leert jezelf steeds verder te positioneren en werkpraktijken te verkennen die bij jou passen. Daarom worden er veel gesprekken gevoerd over je werk en werkwijzen, tijdens het onderwijs en bij beoordelingen. Je wordt daarbij ondersteund door het docententeam, de tutor en je medestudenten.

  • De praktijk van ontwerpers is divers; de meeste ontwerpers hebben niet één maar meer werkpraktijken. Samenwerken is in het werkveld een onmisbare kwaliteit. Bij HKU start Je oriëntatie op het werkveld al in het eerste jaar. Je maakt kennis met een gevarieerde groep docenten die zelf in de praktijk werkzaam zijn. Je werkt ook veel samen met andere bachelorstudenten Design, bijvoorbeeld bij de wekelijkse designlabs. Een paar keer per jaar volg je bovendien seminars met studenten van heel andere opleidingen van HKU. Je ontmoet afgestudeerden en gastdocenten en werkt bij vraagstukken en projecten regelmatig samen met externe partijen.

Aan het werk!

Na je studie ga je aan de slag. De netwerken van onze docenten kunnen je daarbij helpen, maar ook de contacten die je tijdens de Expeditie periode en in jaar 4 heb je opgedaan. Als spatial designer kun je bijvoorbeeld werken als zelfstandig ruimtelijk ontwerper of als kunstenaar, maar ook in loondienst in een ontwerpbureau met andere ontwerpers, in bedrijven, gemeenten of organisaties. Ook kun je in een collectief werken en met collega’s werken aan opdrachten.

Het creatieve werkveld is altijd in ontwikkeling. Er ontstaan steeds nieuwe rollen, technieken en activiteiten. Je blijft ook na je studie leergierig. Omdat je je beeldende kwaliteiten kunt inzetten ben je waardevol voor veel maatschappelijke sectoren. Daarmee kun je ook je eigen werkpraktijk creëren.

Of toch verder studeren?

Er zijn talloze masteropleidingen die na je bachelorstudie Spatial Design interessant zijn. Zo heeft HKU de master Crossover Creativity, waarin je met studenten van uiteenlopende disciplines veranderingsprocessen leert ontwerpen. Ook heeft HKU Design een tweejarige master Interior Architecture, waar bachelor studenten Spatial Design naar kunnen doorstromen. Wil je je verder ontwikkelen in de richting van architectuur en je in kunnen schrijven in het architectenregister? Dan kan je na je bachelor ook een master volgen aan een academie voor bouwkunst.

Spatial DesignWat leer je
Spatial Design

Wat leer je bij ons

De vraag hoe jij je wilt ontwikkelen als ontwerper, staat steeds centraal. Wij vertellen je niet hoe je dat moet doen, maar helpen jou om je eigen weg te vinden. Tijdens de studie Spatial Design leer je vrij experimenteren en hoe je je kunt uitdrukken met beeldende middelen. Je gaat aan de slag met de meest uiteenlopende materialen en technieken en onderzoekt zo ruimtelijke vormen, geluid, verbindingen, materialen, zintuigelijke beleving etc. Je leert door te doen. Individueel of in een samenwerking duik je in het gebruikersperspectief en leer je om diverse contexten te onderzoeken.

Je werkt aan projecten en opdrachten onder begeleiding van ontwerpers uit het werkveld, met veel verschillende achtergronden. Je komt in aanraking met allerlei opvattingen en uitingsvormen van wat ontwerpen kan zijn. Je toont met je beeldend werk hoe jij ruimte hebt onderzocht en wil vormgeven. Hiervoor gebruik je veel diverse technieken zoals maquettes, tekeningen, installaties, VR-modellen of andere materiële, virtuele of visuele middelen.

Begeleiding en beoordeling

Er is veel begeleiding en er zijn veel tussentijdse momenten waarop je met docenten, medestudenten en soms ook met externen in gesprek gaat over je werk en je werkwijze. Regelmatig wisselen we openlijk feedback uit over je eigen en elkaars werk, en regelmatig bespreken we je ontwikkeling als ontwerper. Je leert je werk te tonen, feedback te geven en op te halen.

Na elke periode is er een afrondend gesprek. Je gaat dan aan de hand van je werk met een commissie in gesprek over je ontwikkeling als ontwerper en de samenhang van je werk.

Studieverloop

Verkennen

Je werkt aan opdrachten en projecten in verschillende programmaonderdelen. Bij beeld, techniek, designlabs, cultuurstudies, ontwerpen en praktijken maak je kennis met docenten die je leren spelen en experimenteren met wat ontwerpen kan zijn. Je ontdekt het werken in een creatief proces en hoe je jouw eigen interesses en kwaliteiten daarbij kunt gebruiken.

Je laat regelmatig je werk zien en oefent in het onder woorden brengen van je manier van werken. Je leert hoe je onderzoekend kan werken en hoe dat je makerschap beïnvloedt. In de vierde en laatste lesperiode van het jaar werk je aan een eigen project. Na een succesvolle afronding van het jaar ontvang je je propedeusediploma.

Verdiepen

Je komt dit jaar in aanraking met meer visies op ontwerpen en met complexere vraagstukken en contexten. Ook de rol van gebruikers en publiek wordt belangrijker. Net al in jaar 1 tref je je mede-bachelorstudenten van de designopleidingen in de programmaonderdelen cultuurstudies en designlab. De vierde periode werk je samen met studenten van de drie bachelorrichtingen bij Design aan een vraagstuk met een externe partij.

Positioneren

Jaar 3 en 4 kennen een indeling in semesters. In semester 1 kies je een minor. Dat kan binnen of buiten HKU. Of je kunt een tijdje in het buitenland studeren of daar stage lopen.

In semester 2 doe je een praktijkoriëntatie. Je onderzoekt tijdens Expeditie welke rol je in de praktijk als ontwerper kan innemen. Je kunt bijvoorbeeld een of meer stages lopen; bij bedrijven, overheden of bureaus. Of aan externe projecten meedoen, nieuwe werkvelden opzoeken.

Profileren

Dit jaar dagen we je uit om je met je werk te gaan profileren als aankomend ontwerper. Een half jaar lang focus je volledig op een eigen Designproject. Aan het eind van deze periode presenteer je je project én jouw werkwijze in vormen en met media naar keuze.

De laatste periode van je studie faciliteren we jouw stap ‘naar buiten’, het werkveld in. In Platform staat jouw ontwikkeling als ontwerper centraal; je zoekt expertise ook buiten HKU en legt contacten die je verder helpen richting een werkpraktijk. Je besluit dit laatste traject met de feestelijke deelname aan het publieke eindfestival van HKU Exposure.

Spatial DesignWat maak je
Spatial Design

Wat maak je bij ons

Spatial DesignAanmelden en toelating
Spatial Design

Aanmelden en toelating

Vereiste vooropleiding

Je hebt bij de start van de studie een diploma op minimaal het volgende niveau:

  • Havo of vwo
  • Mbo (niveau 4)
  • Of gelijkwaardig

Als je niet het juiste diploma hebt, kun je misschien een 18/21+ toets doen. Lees hier meer over de deze toets.

Toelatingsdata

Vanaf 1 oktober kan je je aanmelden voor de opleiding Spatial Design studiejaar 2025-2026. In de periode februari t/m juni worden er verschillende toelatingsdata gepland. Zodra je je hebt aangemeld, en nadat je de opdrachten hebt ingeleverd, delen wij je in bij de eerstvolgende beschikbare toelatingsdag.

Is er nog plek?

Meld je bij voorkeur uiterlijk 15 januari aan. Aanmeldingen die na 15 januari binnenkomen, worden alleen in behandeling genomen als de desbetreffende opleiding nog plek heeft. Als je wacht met je aanmelding kan het gebeuren dat de opleiding al vol zit.

Beoordelingscriteria

Tijdens de selectieprocedure beoordelen we of de opleiding echt bij jou past en of we denken dat je je verder bij ons kunt ontwikkelen. We letten vooral op je creërende en reflectieve mogelijkheden en waar je interesses liggen.

Selectieprocedure

Tijdens de selectieprocedure beoordelen we of de opleiding echt bij jou past en of we denken dat je je verder bij ons kunt ontwikkelen.

  • Aanmelden doe je via Studielink. Je hebt daar je DigiD bij nodig.

  • Tijdens de selectieprocedure beoordelen we of de opleiding echt bij jou past en of we denken dat je je verder bij ons kunt ontwikkelen. We doen dit aan de hand van drie opdrachten en een gesprek.

    • Na je aanmelding via Studielink ontvang je per e-mail alle informatie over de toelatingsopdrachten en wanneer je die moet inleveren.
    • Je werkt aan drie opdrachten. Nadat je die hebt ingeleverd mailen we je de uitnodiging voor het gesprek.
    • We voeren dit toelatingsgesprek op locatie Ina Boudier-Bakkerlaan 50 in Utrecht. Hier is ook de opleiding gevestigd. Voor wie vanwege een verblijf in het buitenland niet naar Utrecht kan komen, wordt er een online mogelijkheid aangeboden. In het gesprek kan je uitleg geven over jouw ontwerpproces, je motivatie en je ideeën.
    • Na het gesprek krijg je binnen twee weken bericht of je bent toegelaten tot Spatial Design. Je wordt wel of niet toegelaten, of we adviseren je om eerst de Brede Basisopleiding te volgen. Je bent toegelaten als we een goede match zien en als we denken dat je je competenties verder kunt ontwikkelen.
    • Let op: je ontvangt geen aparte beoordeling van je toegestuurde werk.
  • Er zijn drie toelatingsopdrachten:

    1. Overzicht eerder gemaakt werk
    2. Motivatiebrief
    3. Thuisopdracht

    Eerder gemaakt werk

    In dit overzicht (je ‘portfolio’) laat je voorbeelden zien van wat je eerder hebt gemaakt. De toelatingscommissie wil aan de hand van deze verzameling een idee krijgen van jouw beeldende vaardigheden en van de digitale en analoge technieken waarover je beschikt. Hoe gevarieerder je overzicht is, hoe beter de commissie haar mening kan vormen. Schetsjes, ideeën en onaf werk zijn voor ons net zo waardevol als ‘af’ werk.

    Voorbeelden:

    • Schetsen
    • Tekeningen
    • Collages
    • Fotografisch werk
    • Foto’s van driedimensionaal werk
    • Foto’s van je dummy’s/schetsboeken
    • Filmpjes of een link naar YouTube, Vimeo of een ander kanaal

    Motivatiebrief

    Aan de hand van een paar vragen licht je toe waarom jij graag Spatial Design bij HKU wilt gaan studeren.

    Thuisopdracht

    Je krijgt van ons ook een opdracht om thuis uit te werken. Deze opdracht is representatief voor de manier van werken bij Spatial Design. Hoe jij de thuisopdracht uitvoert, geeft de commissie extra inzicht in de mogelijke match tussen jou en Spatial Design.

Spatial DesignMeer weten?
Spatial Design

Meer weten?

Studiekosten

  • Twee tarieven

    Net als alle andere instellingen voor hoger onderwijs kent HKU twee verschillende tarieven voor collegegeld: het wettelijke collegegeld en het instellingscollegegeld. Studenten die al een opleiding in het hoger onderwijs hebben afgerond en studenten van buiten de EER **link van maken** betalen meestal een hoger instellingstarief. Aan de hand van het wettelijke tarief stelt HKU dit instellingscollegegeld vast. Het hangt van jouw situatie af welk tarief je betaalt.

    Collegegeldwizzard

    Wil je weten wat jij straks moet betalen? Raadpleeg onze Collegegeldwizard! De in de collegegeldwizard genoemde regelingen zijn wel onder voorbehoud van wettelijke wijzigingen. Je kunt hier geen rechten aan ontlenen.

    Regelgeving

    Mede als gevolg van wettelijke regelgeving zal de hoogte van het instellingscollegegeld voor niet-EER-studenten de komende jaren mogelijk fors stijgen. We houden je op deze plek op de hoogte van de ontwikkelingen.

  • Voor elke studie moet je naast het collegegeld rekening houden met extra uitgaven. Hoe hoog die uitgaven zullen zijn, hangt deels af van keuzes die je gedurende je studie maakt. Ga je werken met dure materialen, dan zullen die meer kosten. Heb je complexe software nodig, dan zal je ook daar meer geld aan kwijt zijn. Hieronder vind je een indicatie.

    Aanbevolen

    • Een laptop of computer is essentieel tijdens je studie. Bij HKU wordt vooral met Apple gewerkt. Het is handig als je zelf een Apple-laptop hebt, maar dat is geen vereiste. Je hebt al een (refurbished) laptop van Apple voor zo’n 500 euro.
    • Softwarepakketten. Adobe Creative Cloud ga je veel gebruiken. Met een studentlicentie kan je bij Surfspot met korting software aanschaffen. Adobe Creative Cloud kost dan ca. 140 euro per jaar. Verder hangt dit mede af van de richting waarin je je verder wilt ontwikkelen. Als voorbeeld: het VR-pakket V-Ray kost bij Surfspot 149 euro per jaar.
    • Een Museumkaart (75 euro per jaar, t/m 18 jaar 39 euro) en een HKU Cultuurpas (25 euro per jaar).
    • Een bijdrage in de kosten voor excursies, in elk geval voor de introductie-excursie jaar 1 (75 tot 100 euro) en een buitenlandexcursie in je afstudeerjaar (250 à 300 euro). Andere excursies zijn optioneel en hangen af van de studieonderdelen die je kiest.

    Bijkomend

    Hoeveel je verder kwijt bent, verschilt per student. Studenten maken verschillende keuzes voor de materialen en technieken waarmee ze willen werken. Deze kunnen goedkoper of juist duurder zijn. De uitgaven hieraan kunnen per periode verschillen en hangen ook af van de module die je op dat moment volgt. Je kunt globaal uitgaan van 150 euro voor je hele studietijd, maar dit is niet meer dan een indicatie.

Wil je meer weten?

Bekijk dan eerst de veelgestelde vragen. Kom je er nog niet uit? Neem dan contact op met Servicebalie Studentenzaken. Zij helpen je met vragen over (bijna) alles wat met studeren aan HKU te maken heeft.

Contact