Creatieve Maakprocessen en Technologie

Na zo’n tien jaar lector ‘User-Centered Design’ te zijn geweest op de Hanzehogeschool Groningen, schrijft dr. Nick Degens nu een lectoraatsplan voor HKU. Zijn onderzoek op het snijvlak tussen mens en technologie krijgt hiermee een nieuwe wending. De komende vier jaar richt hij zich, samen met associate lector Joris Weijdom, op de rol en impact van technologie op het creatieve maakproces. Zij gaan onder meer onderzoeken hoe technologische ontwikkelingen kunnen leiden tot nieuwe verbindingen in en met de kunsten en welke toepassingen daarmee mogelijk worden. En natuurlijk wordt ook gekeken naar de betekenis van die creatieve technologie voor de uitdagingen waar de maatschappij een antwoord op moet vinden.

Uitdagingen en kansen

De digitalisering van de samenleving heeft een grote impact op ons: een aanzienlijk deel van ons professionele en persoonlijke leven vindt in toenemende mate plaats op digitale of online platformen. We gebruiken technologie voor allerlei toepassingen, zoals leren, bewustwording en mentale of fysieke verrijking. De rol van kunstenaars en andere creatieve makers in het bedenken en ontwerpen van dit soort toepassingen is essentieel. Zij zijn de ‘change makers’ die via ontwerpend en experimenteel onderzoek in staat zijn om, over alle domeingrenzen heen, nieuwe betekenisvolle ervaringen te creëren en bestaande systemen uit te dagen om zichzelf opnieuw uit te vinden. In dit nieuwe lectoraat is er aandacht voor de kansen die technologie biedt in (interdisciplinaire) maakprocessen. We onderzoeken, vanuit een kritische houding, de uitdagingen die deze technologieën met zich meebrengen. We bevragen onderliggende ethische kwesties en geven vorm aan inspirerende voorbeelden en toekomstvisies.

AXRLab

Rond de zomer wordt het lectoraat officieel gelanceerd. Dan zullen de titel, de focus van het onderzoek en de gestelde doelen meer in detail bekend worden gemaakt. Al duidelijk is dat er binnen het lectoraat veel aandacht zal zijn voor actuele onderwerpen zoals immersieve technologie en (generatieve) AI. Een ander speerpunt is de ontwikkeling van ‘labs’ als experimentele digitale ecosystemen waarin praktijkgericht (maak)onderzoek met en voor creatieve technologie mogelijk wordt. Concreet wordt er momenteel gewerkt aan het opzetten van het HKU Artistic eXpanded Reality Lab (AXRLab). Hierin worden state-of-the-art extended reality technologieën gecombineerd, aangepast en ingezet om met interdisciplinaire teams in fysiek-virtuele omgevingen gezamenlijk onderzoek doen.