EN

Zwitserlevengevoel

Interview met Niels Fokkens

Filmmaker Niels Fokkens zoekt in zijn eindexamenfilm 'Zwitserlevengevoel' naar de Zwitser in zichzelf. Dit doet hij door de kijker mee te nemen naar een eeuwenoude traditie: de Landsgemeinde. Een vorm van pure en directe democratie.

Niels is geboren en getogen in Herisau, provincie Appenzell Ausserrhoden in Zwitserland. Zijn ouders komen uit de omgeving van Arnhem en zijn in ’89 verhuisd naar Zwitserland voor werk en daar gebleven. Als zestienjarige ging hij terug naar Nederland omdat de traditierijke, vreedzame maar zeer conservatieve samenleving in zijn woonplaats hem begon te benauwen.

'De mensen zijn erg aardig en open, zolang je doet wat ze gewend zijn en je je daar naar gedraagt

Middeleeuwen

‘In Zwitserland zijn provincies betrekkelijk autonoom. Dit is historisch zo gegroeid vanwege het berglandschap met geïsoleerde regio’s. De inwoners van Appenzell zijn gewend om zelf besluiten te nemen tijdens volksvergaderingen, de Landsgemeinde. Deze volksvergaderingen zijn evenementen die sinds de middeleeuwen weinig zijn veranderd qua opzet.’

‘De dorpshoofden tellen vanaf een podium de stemmen door middel van handopsteken. Je kunt als ingezetene ook je zwaard hiervoor gebruiken. Het vrouwenstemrecht werd pas in 1991 ingevoerd in deze regio, hoewel de landelijke wet dit al in 1971 heeft geregeld. De dag van het stemmen wordt verder aangekleed met ceremonies waarbij vlaggendragers een rol spelen. Deze vlaggen zijn duur en vaak al eeuwenoud. Bij het repeteren van de ceremonie met de vlagdragers liep ik er tussenin.'

Buitenstaander

‘De film is afgelopen april gedraaid. In dit deel van Zwitserland wordt Duits gesproken. Zwitserduits is echter lastig te volgen voor een buitenstaander. Dit leverde soms grappige situaties op met de crew, die dan niet kon volgen wat er gebeurde. In de film laat ik naast een verslag van de Landsgemeinde mijn gevoel zien over de tradities en de samenleving. De mensen zijn er erg aardig en open, mits je doet wat men gewend is en je je daar naar gedraagt. Naar mijn smaak mag er nog wel het een en ander veranderen. Zwitserland blijft wel trekken, ik ben nog niet klaar met dit onderwerp.'