Waarom Pieta Louwerse doet wat ze doet

Interview Pieta Louwerse

Afstuderen in tijden van een coronapandemie met een internationaal georganiseerd project brengt allerlei uitdagingen met zich mee. Toch lukt het Pieta Louwerse om een Nederlandse schoolklas tekeningen uit te laten wisselen met kinderen die vastzitten in het grootste vluchtelingenkamp van Europa: Moria.

Tekeningenuitwisseling

Moria is in 2013 ontstaan toen mensen, op de vlucht voor geweld in Syrië, Afghanistan, Congo en Eritrea via zee naar de EU probeerden te komen. De kinderen in het vluchtelingenkamp worden aan hun lot overgelaten: er is weinig speelgoed en echte scholen zijn er niet. Ze missen de belangrijkste plek op aarde: een veilig onderkomen. Met de tekeningenuitwisseling geeft Pieta de kinderen in het kamp weer perspectief en een lach op hun gezicht. 'Ik heb altijd al de wereld iets mooier willen maken en de wens gehad om mensen bij elkaar te brengen, me in te zetten voor kwetsbare doelgroepen. Ik vroeg me af hoe je door middel van kunst op een creatieve manier iets voor de kinderen in het vluchtelingenkamp kan doen, zonder dat het gelijk heel heftig is.'

Verbinding

Pieta maakte eerder samen met oud-HKU’er Rosa Damen voor hun initiatief Home for All een Nederlandse postercampagne met kindertekeningen uit het vluchtelingenkamp. Daarna werd het idee voor een tekeningenuitwisseling geboren. 'Heel veel mensen zijn niet op de hoogte van de vluchtelingensituatie. In Nederland is het woord "vluchteling" negatief beladen en weten kinderen vaak niet wat een vluchtelingenkamp is. Daarom is het zo belangrijk om verbinding te maken.' Die verbinding vindt nu op een visuele manier plaats in Pieta’s afstudeerproject. Door middel van tekenen kan je volgens haar een krachtige boodschap overbrengen en kinderen zijn daar goed toe in staat, ook al spreken ze niet dezelfde taal.

De school in Nederland was snel gevonden, maar een organisatie vinden op Lesbos, met toegang tot het kamp, was moeilijker. Pieta komt uiteindelijk terecht bij Wave of hope for the future, een organisatie door en voor vluchtelingen die activiteiten voor kinderen in het vluchtelingenkamp organiseert. Pieta: 'Ik moest mijn idee pitchen, hen enthousiast ervoor maken. Er kwamen veel dingen uit de afgelopen vier jaar van mijn opleiding samen. Ik besefte hoe belangrijk het is om een netwerk te hebben, maar ook wat de waarde van kunst is en wat er komt kijken bij projectmanagement.' Dat vervolgens niet alles te managen is, blijkt wel uit de vertraging die de pakketten met tekeningen bij de post oplopen. 'Door Covid-19 kampt de Griekse post met onderbezetting en een te grote hoeveelheid post door online bestellingen. Nu zijn de tekeningen van de Nederlandse kinderen in het vluchtelingenkamp aangekomen, maar heeft de activiteitenleidster corona, waardoor iemand anders het weer moet overnemen. Zo gaat er veel tijd overheen.'

'Ik voelde me machteloos, maar nu doe ik iets'

Ook beperkten de coronamaatregelen haar in het contact met de kinderen. In Nederland presenteerde ze haar opdracht in plaats van fysiek online aan de schoolklas en het vliegtuig pakken naar Lesbos om de vluchtelingenkinderen ter plekke te ontmoeten en begeleiden zat er ook niet in. Bovendien zijn er door het virus in het vluchtelingenkamp andere prioriteiten: het welzijn en de veiligheid van de kinderen is vanzelfsprekend belangrijker dan haar afstudeerproject. Toch verliest Pieta haar doel niet uit het oog en zet ze haar frustratie om in actie: 'De kinderen in Nederland waren gelijk superenthousiast en willen graag anderen helpen. De kinderen in Moria worden door hun tekeningen gezien en gehoord. Ze hebben weer even plezier. Mijn intrinsieke motivatie voor dit project is dan zo groot. Ik voelde me machteloos, maar nu doe ik iets.'

In de toekomst hoopt Pieta dan ook meer van dit soort projecten op te starten. 'Misschien ook met middelbare scholen, want er zijn natuurlijk ook oudere kinderen in het kamp. Ik ga nog testen of andere scholen in Nederland hier ook voor open staan.' Wat ze ook gaat doen, van de vier jaar op HKU houdt Pieta één belangrijke vraag altijd in haar hoofd: 'Waarom doe je wat je doet? Dat is het belangrijkst. Daar gaat het om. Vanuit die vraag kan je alles bereiken!'