Online kunstbeleving en communities

We zijn gewend om kunst fysiek te ervaren, ook als het om digitale kunst gaat. Het liefst in een museum of galerie, op een festival of in een concertzaal. Een spannende locatie kan veel toevoegen aan de ervaring, maar kunst op locatie is de komende tijd niet vanzelfsprekend. Er wordt druk gezocht naar nieuwe manieren om toch de podia op te zetten die als kloppend hart van de community fungeren.

Martijn van Gessel werkt vanuit het Expertisecentrum Creatieve Technologie op verschillende manieren samen met partijen van internationale festivals tot lokale partners. Op allerlei plekken ziet hij mooie en goede vormen voor virtuele kunstbeleving ontstaan, net als initiatieven die de community betrekken en ondersteunen.

'Die podia zijn van groot belang voor een gezond ecosysteem in de kunstwereld. Ik ben voorbeelden aan het verzamelen van initiatieven die ik om me heen zie. Ik weet dat er meer van dit soort lijstjes zijn binnen HKU, dus we gaan samen met HKU X kijken hoe dit breder gecombineerd en gedeeld kan worden.'

Hieronder deelt Martijn alvast een paar voorbeelden die er wat hem betreft uitspringen.

Ars Electronica Center

Het Ars Electronica festival is al 40 jaar een begrip. Vorig jaar stond HKU hier voor de eerste keer actief met werk van studenten en alumni.

Naast het festival hebben zij een museum, een beetje zoals NEMO in Amsterdam. Bij dat museum is onlangs het Home Delivery-programma gestart, waarin de inhoud van het museum thuis toegankelijk wordt. Wekelijks zijn er live-sessies rondom de verschillende thematische afdelingen (zoals de 8K-ervaring, AI lab, muziek en technologieruimte).

'Wat ik zo goed vind aan de aanpak, is dat ze klein beginnen. Het centrum heeft een belangrijke educatieve rol voor groepen scholieren en families met kinderen en daar zijn ze het eerste digitaal mee gegaan. De komende tijd gaan ze uitbreiden naar andere doelgroepen en andere activiteiten. Binnenkort wordt de vorm van Ars Electronica Festival bekendgemaakt. Wij als HKU gaan kijken hoe we daar ook dit jaar weer een bijdrage aan kunnen leveren.'

Meer over het Home Delivery-programma van Ars Electronica

Ars Electronica vorig jaar

Phi Center

Het Phi Center is een kunstinstituut in Montreal, Canada. Ze maken tentoonstellingen en verhuren hun ruimtes voor kunstgerelateerde events. Ook nu blijven ze ruimte bieden aan makers, door in samenwerking met de kunstenaars volledig virtueel te gaan. Zo zijn zij een virtuele artist in residency gestart, is er een open online galerij en een online collectief story writing-project.

'Al deze activiteiten zijn open voor iedereen, maar vooral gericht op de lokale community van makers. Wat ik heel tof vind is dat ze een VR-to-go pakket hebben gemaakt: voor 48 uur krijg je een VR headset thuis afgeleverd (binnen de regio Montreal) en toegang tot 10 immersieve films. Heel mooi om te zien hoe zij de bestaande community activeren en betrekken bij het levend houden van die community.'

Meer over dit initiatief van het Phi Center

RAUM

Dichterbij huis en mét (veilige) fysieke interactie? Dat kan bij RAUM. RAUM is gevestigd in Leidsche Rijn Centrum en noemt zichzelf een stadslab. Zij geven samen met bewoners en bezoekers het toekomstige stadsleven vorm door middel van exposities en events aan de hand van actuele thema’s.

De anderhalve meter-samenleving lijkt voor langere tijd de nieuwe realiteit. Daarom heeft RAUM nu een open call uitgeschreven, onder de titel Living Apart Together. Deze call vraagt om installaties in de publieke ruimte die aanzetten tot contact tussen mensen, waarbij de anderhalvemeter-voorschriften gewaarborgd worden. Het werk mag ook hybride zijn en dus verbonden zijn met een virtuele omgeving. Tot 1 juni kun je ideeën insturen.

'Heel erg mooi om een initiatief als dit te zien in deze tijden. Het is ook toegankelijk voor onze studenten en alumni om aan mee te doen. Aan de ene kant worden makers gezocht die betaald worden voor hun inspanningen, en aan de andere kant levert het relevant en actueel werk op.'

RAUM in tijden vóór social distancing

All for one...

In al deze voorbeelden staat de community overduidelijk centraal. 'Dat is waarom ik ze uit wilde lichten. Door een podium te bieden of te creëren, ondersteun je de community. Makers, publiek en podia blijven op die manier bij elkaar betrokken, wat op dit moment echt noodzakelijk is.'

'Hier ligt een taak voor de instituten die dit op kunnen pakken. Ook HKU-studenten en -alumni hebben een levendig (lokaal) ecosysteem nodig, dus ik zie zeker een rol voor HKU. Exposure 2020 is een mooie kans om hier een praktisch begin mee te maken. Het idee waar nu aan gewerkt wordt is om voor studenten en alumni belangrijke lokale partijen te betrekken bij Exposure.

'Dit kunnen bedrijven van alumni zijn die wij een opdracht geven. Bijvoorbeeld om drukwerk voor ons te realiseren (Kapitaal) en beeldend werk te projecteren op HKU, en mogelijke andere, gebouwen (LiGHT-UP Collective). Maar het kunnen ook podia zijn waar veel van onze studenten en alumni hun werk vertonen en om van daaruit livestreams te realiseren (EKKO en Het Huis).'

'Exposure is nog lang niet uitontwikkeld, dus alle ideeën zijn welkom! Mocht je suggesties hebben dan horen we ze graag. En, deze taak houdt zeker niet op als deze corona-crisis voorbij is. Als wij als HKU midden in de maatschappij willen staan, dan moeten wij daar ook actie op nemen en met de voeten in de klei!'

Oproep

Ideeën of suggesties voor Exposure 2020? Of heb jij ook een mooi voorbeeld gezien van een digitaal podium? Deel het met ons! Je kunt mailen naar: martijn.vangessel@hku.nl