Interview met Jeroen van Iterson

Waarom houd jij je als directeur van HKU Muziek en Technologie bezig met het thema ‘leven lang leren’?

"HKU Muziek en Technologie is een community die zich niet beperkt tot de muren van ons gebouw. Muziektechnologie is een relatief jong vakgebied en bovendien is wat wij doen vrij uniek in Nederland en misschien ook wel daarbuiten. Daardoor hebben we veel contacten met alumni en andere professionals uit het werkveld.

In gesprekken met deze mensen viel ons op dat er in professionele carrières vaak meerdere keren sprake is van een 'scharniermoment': het moment waarop een op zich goed lopende praktijk een nieuwe impuls nodig heeft, en eventueel zelfs een nieuwe draai moet krijgen om zich te kunnen blijven verhouden tot de veranderende buitenwereld.

Meestal blijft dat echter bij een inspirerend maar informeel gesprek met een voormalig docent, of oriëntatie op een master die niet haalbaar blijkt te zijn gezien de investering in tijd en geld die daarvoor nodig is. Maar we zien wél een duidelijke behoefte om bij te scholen. Daarom willen we binnen HKU Muziek en Technologie specifieke programma’s ontwikkelen voor dit soort vraagstukken van professionals: programma’s die slim aansluiten bij waar zij mee bezig zijn."

Waar moeten we dan aan denken?

"In eerste instantie misschien aan specifieke cursussen rond een bepaalde nieuwe technologie of ontwikkeling, gericht op verbreding of verdieping van kennis. Maar in het licht van bovengenoemde ‘scharniermoment’ denken we ook na over bijvoorbeeld praktijkgericht onderzoek waarmee we met externe partners samenwerken. Een dergelijk programma zou uiteindelijk tot een master moeten kunnen leiden.

Of dat zowel 'autonome' creatieven als degenen die meer 'toegepast' georiënteerd zijn een programma kunnen volgen in combinatie met een lopende praktijk. Maar voordat we die ideeën verder uitwerken, willen we eerst meer weten over de behoeften van alumni en professionals voor wie dit relevant kan zijn."

Hoe ontdek je wat die behoeften zijn?

"Samen met onderzoekscentrum STEIM (Studio for Electro Instrumental Music) hebben we twee 'mini-symposia' georganiseerd rond dit thema. Het idee was om telkens met zo’n twaalf professionals na te denken over bovenstaande, met als startpunt de eerste ideeën waar we nu mee spelen binnen HKU Muziek en Technologie. Doel was behoeften in kaart brengen op basis waarvan we zo’n programma voor professionals in gang kunnen zetten. Nou, dat resoneerde wel: we werden aan het einde van de avond het gebouw uitgezet, want de aanwezigen bléven maar hangen om verder te praten.”

Meerdere professionals gaven bijvoorbeeld aan dat zij gedurende hun carrière een steeds abstractere notie ontwikkelen van ‘what makes me tick’, en van daaruit willen onderzoeken welke kansen en mogelijkheden ze hebben om in andere dan de voor hen voor de hand liggende sectoren te werken. De school kan daarin een rol spelen."

Wat voor rol?

"De komende jaren willen we programma’s ontwikkelen voor professionals die op één of andere manier met muziektechnologie te maken hebben. Dat kan uiteenlopen van muzikanten en producers die veel met technologie werken, tot hardcore muziektechnologen en softwareontwikkelaars die technologie ontwikkelen, en van autonome geluidskunstenaars tot componisten die in de media actief zijn. Dat kunnen alumni zijn, maar juist ook professionals die nog niet eerder bij HKU hebben gezeten.

Daarnaast starten we vanaf het tweede semester van volgend studiejaar met een minor Muziektechnologie. Naast studenten van HKU en vanuit conservatoria, zijn we op zoek naar instroom uit compleet andere richtingen: informatica, industrieel ontwerp, of journalistiek bijvoorbeeld. Zolang ze maar goede muzikale ideeën hebben, wat we kunnen toetsen door middel van toelatingen. We verwachten daarmee een minor te bieden waarin studenten niet alleen komen halen, maar de school ook wat brengen.

Ten slotte zoeken we aansluiting bij een jongere doelgroep. We werken samen met een technasium in Utrecht, het Rietveldcollege. Middelbare scholen worstelen nog weleens met muziekonderwijs: vanaf een bepaalde leeftijd weten ze nog slechts een deel van de leerlingen te bereiken. De vmbo’ers haken vaak af, zeker de kinderen die meer met elektronische muziek hebben. Dat is jammer, want muziek is een sterke sociaal-verbindende factor.

Door al op de middelbare school mee te werken aan curriculumvernieuwing, dragen we bij aan die verbinding. Het is tevens een fantastische nieuwe kweekvijver voor onze opleiding."

Wat wil je met deze initiatieven bereiken?

"Ik wil professionals iets fundamenteels bieden, een omgeving waarin je effectiever kan nadenken over veranderingen en ontwikkelen in de beroepspraktijk, om professionals daarin actief een rol in te laten nemen. Ik wil kortom bouwen aan een levende community van muziektechnologen.

Dat mag in kleine stapjes, met veel iteraties. We zijn bij MT gewend zo te ontwerpen. Dat doen we niet alleen met muziek, maar ook met dit soort programma’s. We ontwikkelen het verder terwijl we het uitvoeren, 'timmeren aan een varend schip' noemen we dat."