Annet Schaap

Waarom dit project

‘Bij het vak Ludodidactiek (onderwijs op basis van spelprincipes) heb ik The Fashion Impact Game ontwikkeld. Elke student van de groep waaraan ik in Amsterdam lesgeef, vertegenwoordigt een kledinglabel en moet een kledingcollectie ontwikkelen door de ‘key-onderdelen’ van de productielijn te verzamelen. Van de ontwerpvisie tot de grondstof van het item, de veredeling (verven, behandelen, printen) en het productieland tot de strategie van het label. Degene die uiteindelijk de collectie met de meest duurzame visie, keuzes, stappen en strategie heeft – dus met de kleinste ecologische voetafdruk en de minste impactpunten – is de winnaar. Zo krijgen studenten ook inzicht in de samenhang tussen de verschillende stappen in de productielijn en leren ze welke invloed een bepaalde keuze heeft op het geheel.’

Het spel

‘Er is nu een prototype dat als tool in de lessen kan worden gebruikt, maar ook gespeeld kan worden als compleet spel. Studenten vinden het prettig om zelf een strategie te kiezen. Ze vinden het een uitdaging om op allerlei eigenzinnige manieren zo snel mogelijk een low-impact-collectie bij elkaar te sprokkelen. En mijn collega’s waarderen het dat er niet met het vingertje gewezen wordt. Er moet her en der nog wat aangepast worden, maar ik ben zeker van plan het spel verder te ontwikkelen en hopelijk uit te brengen.’

Het opdrachtproject

‘Ik geloof in nieuwe en alternatieve vormen van onderwijs. Juist in deze onzekere tijd wil ik critical thinking stimuleren en aansprekende werkvormen vinden om met de studenten de dialoog aan te gaan. Voor Extended Ground, het bedrijf van ambachtsvrouw en activist Claudy Jongstra, ontwikkel ik een tool die ingezet kan worden bij educatieve projecten. Er zijn veel aanvragen van scholen en universiteiten voor rondleidingen, workshops en allerlei samenwerkingsverbanden op de Kreake, een biodynamische boerderij in Friesland. De grondstoffen en kleuren die Claudy voor haar textiele kunstwerken (murals en installaties) gebruikt, worden allemaal ontwikkeld, gemaakt, verbouwd en vergaard op deze sustainable farm. Het is een broedplaats, veldlaboratorium en onderzoeks-playground in één. De wol van de schapen, de verfstoffen van de verfplanten; heel interessant voor mijn zoektocht naar het constructief opnemen van duurzame waardenvorming in het onderwijs. Ik dompel me onder in de wereld van de biodynamische landbouw, leren van en met de natuur, eco-pedagogieën, gedragspsychologie en reflectie.’

Het maatschappelijk belang

‘Ik zoek innovatieve manieren om onze focus op groei en het voortdurend maar meer willen om te buigen naar aandacht voor onderschatte en niet benutte waarden. Denk daarbij aan het hervinden van de verbinding en samenwerking met de natuur. Onze relatie met de natuur is ernstig verstoord, met alle problematische gevolgen vandien. Als mogelijke oplossing zie ik herwaardering van zintuiglijke ervaringen, tactiliteit, biodiversiteit, bewustzijnsverandering en het letterlijk afpellen van complexe processen om zo de vervuilende en niet-duurzame processen anders te kunnen inrichten en helder te krijgen hoe systemen afhankelijk zijn van elkaar.’

Hoe nu verder?

‘Bij het vak Muzische Professionalisering leer ik op een kunstzinnige, meer poëtische manier naar kwesties te kijken. Minder zakelijk en minder hard. Ik vind het een verrijking. Een interessante richting voor een probleemstelling van mijn afstudeerproject zou kunnen zijn: ‘Wat als Moeder Aarde de docent en beoordelaar is?’ In plaats van de standaardvraag hoe je duurzaamheid beter in het onderwijs kunt integreren. De master heeft mij het inzicht opgeleverd dat symptoombestrijding niet helpt om duurzaamheid te bereiken. Dat blijft trekken aan een dood paard. De complexe systemen moeten eerst totaal ontrafeld worden om tot de kern te komen en het daarna totaal anders aan te pakken met andere uitgangspunten en andere waarden. Mijn grotere doel is duidelijk maken dat eco literacy (eco-geletterdheid) een belangrijk deel van het curriculum moet worden. Eerst bij het Amsterdam Fashion Institute en daarna breder voor een mooiere wereld.’