EN

Het is keihard werken en vissen onthoofden

Interview met Sandra Heemskerk

Grote groene netten, vissen van epoxy en geprinte tapijttegels als scheepsdek. In haar installatie 'per sea sieve' neemt Sandra Heemskerk je mee naar het Katwijkse vissersleven van 1915, een wereld vol religie en waanzin...

Sandra’s eindexamenwerk begint bij een verhaal over dertien Katwijkse vissers. ‘Zij gingen in een haringlogger de zee op. Religie speelde een grote rol in hun leven; toen een van de mannen na een maand visioenen kreeg van Jezus aan het kruis, gingen de meeste opvarenden daar in mee. Er ontstonden conflicten, waarna er in korte tijd drie mannen zijn gedood. Het schip werd een paar dagen later dobberend voor de Engelse kust gevonden.'

Diepe indruk

De tien overgebleven vissers zijn naar Nederland overgebracht en kwamen daar in een instelling terecht. Tot ze weer vrijkwamen en hun leven (voor zover mogelijk) weer oppakten. Dit verhaal heeft altijd diepe indruk op me gemaakt, omdat twee van de vissers familie zijn, en er in Katwijk zelden over de gebeurtenis gesproken is.’

Keerzijde

Het werk van Sandra verweeft het verleidelijke aan het vissen en het bijna romantische beeld van de oude visserij. Haar oom zat als visser elke week op zee en kwam in het weekend stinkend thuis met z’n ton vol vis. Sandra: ‘Voor mij is de visserij een nostalgisch iets, maar het heeft ook een keerzijde.'

'Mijn fantasie over het vissersleven op zee zou nooit werkelijkheid kunnen worden; het was een mannenwereld. Of het me nu nog steeds verleidelijk lijkt? Ik ben bang dat het romantische beeld verdwijnt wanneer ik alsnog mee ga... het is in feite natuurlijk gewoon keihard werken en vissen onthoofden.’
Zwaarte

Religieuze omgeving

Opgroeien in een religieuze, protestants gereformeerde omgeving maakte dat een bepaalde zwaarte altijd onderdeel van Sandra’s leven was. ‘Ik kon best sip en bedrukt zijn als kind. Met kunst kon ik mezelf uiten. Ik probeer nu met verschillende media een meer universele vertaling van mijn gevoelens te maken: tekeningen, sculpturen en video’s.

Metafoor

‘Het verhaal is voor mij een uitgangspunt en een mooie metafoor, maar mensen hoeven niet per se te weten wat de achterliggende gedachte van mijn werk is. Ik vind het belangrijker dat je met een bepaald gevoel weggaat, misschien wel met een bepaalde eigen herinnering. Als ik al iets zou willen meegeven, is dat eerder verwarring dan verduidelijking.

Sandra studeerde in 2018 af aan HKU Beeldende Kunst in de richting Fine Art en exposeerde met haar installatie 'per sea sieve' tijdens de eindexamenexpositie.

Tekst Christine van den Brink
Beeld Chaïm Dijkstra