EN

Locatie Jaarbeursplein: Britt Vendel en Emmy van de Grift

Onder de noemer Slimme microben exposeren Britt Vendel (Image and Media Technology) en Emmy van de Grift ((Product Design) hun werk in de container op het Jaarbeursplein. Bij beide kunstenaars zwaaien schimmels en bacteriën de scepter en laten ze zien hoeveel de mens van deze micro-organismen kan leren.
Locatie Jaarbeursplein: Britt Vendel en Emmy van de Grift

De slimme microben van Britt Vendel

Niet de mens maar de microbe is de ware held van de evolutie. Al miljarden jaren overleven deze kleinste organismen dankzij hun vermogen zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Kunstenaar Britt Vendel gaat te rade bij micro-organismen in haar werk Dear SCOBY, answer me!

Vendel stelt vragen aan de bacteriën en gisten die het drankje kombucha fermenteren. Tijdens de fermentatie weven deze micro-organismen met de bouwstof cellulose een wit laagje, genaamd SCOBY. In die SCOBY, voluit Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast, borduurt ze in het levend weefsel teksten als SCOBY, don’t ignore me!

Aanpassingsvermogen

Vendel: ‘Ik ben nieuwsgierig naar dat andere leven, dat vaak klein en zelfs onzichtbaar is, maar zich dagelijks op en onder onze huid afspeelt. De mens denkt dat hij voor alles oplossingen heeft, maar deze organismen hebben al miljoenen jaren aan evolutie en rampen overleefd. Hun aanpassingsvermogen is enorm. Ik vraag ze om raad. Van hun ‘ecologische wijsheid’ probeer ik dingen te leren. Misschien kunnen ze ons vertellen hoe wij toekomstige pandemieën en virussen kunnen voorkomen door een nieuwe kijk op gezondheid te krijgen.’

Emoties

Voor Art of Health zijn verschillende SCOBY’s gekweekt en geborduurd, met elk een andere vraag of kreet om hulp. Vendel stelt haar vragen aan de hand van vier emoties waarmee zij de SCOBY toespreekt. Elke emotie heeft een eigen kleur draad en een ander lettertype. Rood staat voor een boosheid, roze voor een liefdevolle bewondering, en groen voor wanhoop. Het donkergrijs typeert de schuldbewuste mens, die met zijn CO2-footprint het ecologisch evenwicht verstoort: ‘SCOBY, I should confess some things.’

‘De SCOBY’s reageren in zekere zin op mijn vragen’, zegt Vendel. ‘De teksten worden langzaam vager doordat de SCOBY-laag doorgroeit. Ze lijken onverstoorbaar, ze passen zich aan, zoals microben dat altijd zullen doen. Zij zijn er straks ook nog, als wij de planeet voor mensen onleefbaar hebben gemaakt.’
-------------------------------------------------------------------------------------

De regelneven van Emmy van de Grift

Fungi, een verzamelnaam voor schimmels en zwammen, zijn de grote regelneven van talloze verborgen, maar cruciale processen in de natuur. Wat fungi ook zijn: de fascinatie van kunstenaar Emmy van de Grift.

Met Symbiose maakte zij een serie werken die een ode vormt aan deze miljoenen jaar oude draderige netwerken die ook voor de alledaagse gemoedstoestand van de mens onmisbaar zijn. Van de Grifts werk legt een vergrootglas over de subtiele en poëtische kwaliteiten van complexe netwerken, waarvan de mens in zijn zoektocht naar ecologisch evenwicht nog veel kan leren.

Samenwerken

Van de Grift: ‘Het is fascinerend hoe schimmels en zwammen ondergronds de boel coördineren. Myceliumnetwerken bijvoorbeeld, kunnen een enorme omvang aannemen. Ze spelen een beslissende rol bij de verdeling van voedingsstoffen en zorgen zelfs voor rechtvaardige distributie als er schaarste is. In essentie gaat het bij fungi om samenwerken; dat is hun overlevingsstrategie. Het kunnen wijze lessen zijn voor de mens, omdat ze laten zien hoe we ziekten en pandemieën het hoofd kunnen bieden.’

De objecten maakte zij door middel van glas fusing: het versmelten van stukken glas en glaspoeders met elkaar en zijn gevat in de klassieke glas-in-loodframes. Het werken met glaspoeders en het gebruik van verschillende glasschildertechnieken geeft Van de Grift de mogelijkheid om schilderachtige patronen en kleuren op het glas aan te brengen. Hierdoor ontstaan patronen die refereren aan schimmelstructuren en -vormen.

Evenwicht

‘Wat we van fungi weten, is nog maar het topje van de ijsberg. We dragen als mens veel schimmels met ons mee waarvan we nog niet weten welke werking ze precies hebben, bijvoorbeeld hoe ze ons immuunsysteem versterken en de lichaamsfuncties reguleren. Wat kunnen we opsteken van deze sterke netwerken en de manier waarop ze zich verspreiden? Biedt het een perspectief op een gezond evenwicht?’