De kracht van intersectoraal werken

Wat beleven deze kinderen nou echt?

Charlotte Dijksman is het brein achter bijzonder onderzoek naar de mogelijkheden van gamificatie in de zorg. Speciaal voor het UMC Hersencentrum bracht zij het proces dat een kind doorloopt bij een opname volledig in kaart. Hoe kun je met de inzet van gameprincipes kinderen beter voorbereiden op zo’n periode? En hoe maak je de opname zelf draaglijker?

Charlotte gebruikte voor haar afstudeeronderzoek verschillende spelelementen uit de gamewereld. Met gamificatie als belangrijkste tool, verbond ze de realiteit van een ziekenhuis aan de beleving van een game. Via de HKU Innovatie Studio werd ze gekopppeld aan gamedesigner Lilian Souwer, die haar hielp met het ontwerpen van deze spelvorm. Charlotte: ‘Met haar adviezen heeft Lilian mij ontzettend geholpen. Ik had mijn onderzoek als het ware al klaar en er bepaalde conclusies aan verbonden, maar het was fijn dat Lilian met een totaal andere blik naar het project kon kijken. We hebben tijdens een aantal brainstormsessies onze bevindingen naast elkaar gelegd. Lilian zag, zeker wat game-ontwerp aangaat, veel meer opties. Zodoende kwamen we samen op het idee om gamificatie toe te passen.’

Gevoel van overwinning

Gamificatie werd ingezet door heftige gebeurtenissen en belangrijke stappen in de opnameperiode aan een challenge te koppelen. Met zo’n challenge kun je een badge winnen. Charlotte: ‘De eerste opnamedag kan ontzettend zwaar zijn voor een kind. Het moet wennen aan een nieuwe situatie en kinderen die ze niet kennen. Door die eerste dag compleet te gamificeren, maak je de ervaring dragelijker.

Afscheid nemen van de ouders is ook een challenge. Hoewel dit een heftig moment kan zijn, vond Charlotte dat ook hier een badge op zijn plaats is. ‘Het is niet de bedoeling dat negatieve gevoelens of situaties worden genegeerd. Ik wil die gebeurtenissen juist gebruiken om een gevoel van overwinning te creëren bij jonge patiënten. Net als in games zijn challenges pas leuk als ze écht moeilijk zijn.’

We hebben een geweldige kans om de empatische kant van complexe vraagstukken te verbeteren. Ook vind Charlotte de principes van design thinking een belangrijk instrument voor de Kunst en Economie student om toe te passen.

Creatieve manier

Ook design thinking maakte deel uit van Charlottes onderzoek. Dit is een vorm van toegepast onderzoek waarbij onderzoeksresultaten direct worden vertaald in een praktijkgericht concept. ‘Ik heb deze methode gebruikt omdat het een creatieve manier van onderzoek doen is. Zeker in vergelijking met huidig wetenschappelijk onderzoek is het een vrij ongebruikelijke onderzoeksmethode. Dat was nodig, want het UMC Hersenencentrum had de concrete behoefte om op een frisse en vernieuwende manier naar het opnameproces te kijken. Wat beleven deze kinderen nou echt? En hoe kunnen we tegemoet komen aan hun behoeftes?’

Charlotte vindt design thinking een belangrijk gereedschap voor de student Kunst en Economie. ‘Doordat ik met deze manier van werken in aanraking kwam, ben ik mezelf steeds meer ontwerper gaan voelen. Je zit niet alleen maar achter de tekentafel om te onderzoeken wat zou kunnen werken. Met design thinking sta je echt op de werkvloer en kun je je concept aanpassen wanneer dit vanuit de praktijk nodig blijkt.'

Altijd een fixer geweest

De maatschappelijke relevantie van dit onderzoek was een grote drijfveer voor Charlotte. ‘Door de steeds intensievere samenwerking tussen de culturele- en andere sectoren, kunnen innovatieve oplossingen bedacht worden voor bestaande problemen en vraagstukken.’ Charlotte ziet dat ook HKU Kunst en Economie op deze ontwikkeling inzet. ‘De laatste tijd wordt er vanuit mijn opleiding diep ingegaan op het leggen van verbindingen met andere sectoren. Hierdoor ontwikkelen we ons niet zozeer tot mensen die specifiek kunstenaars ondersteunen, maar juist breder kunnen worden ingezet. Van oudsher is de K&E’er altijd een fixer geweest, maar nu dragen we bij aan het oplossen van complexe vraagstukken in allerlei sectoren en alle lagen van de samenleving.’

Charlotte voelt zich in deze hernieuwde missie van de school helemaal thuis. ‘Ik zie mezelf graag als iemand die creativiteit op een toegepaste manier gebruikt. Ik wil dat cultuur en sectoren zoals de zorg hun krachten in de toekomst nog meer bundelen. We hebben een geweldige kans om de empathische kant van complexe vraagstukken, in bijvoorbeeld de zorg, te verbeteren. Zo worden procedures en diensten uiteindelijk veel menselijker.

tekst: Yvo Nafzger
beeld: Charlotte Dijksman