Ruimtekoers

Yosser Dekker

Yosser Dekker wil de afstand tussen beleidsmakers en burgers verkleinen. Binnen zijn ontwerppraktijk Ruimtekoers verkent hij nieuwe wegen, concepten en modellen waarmee dit zou kunnen.

In Nederland is de inspraak van burgers bij beleidsvorming op papier goed geregeld. In de praktijk echter voelt slechts een zeer select groepje zich uitgenodigd om deel te nemen. Het leidt tot beleid voor de ‘happy few’, dat niet aansluit op de behoeften van de rest van de inwoners.

Het werk

Een coalitie van inwoners en beleidsmakers

Het project Werkplaats de Paardenbloem in Arnhem-Zuid laat zien dat het werkt. ‘De groene leefomgeving vraagt om onderhoud en gemeenten verwachten steeds vaker dat inwoners hun steentje bijdragen,’ vertelt Yosser. ‘Maar de groene burgerparticipatie is vaak alleen weggelegd voor een select groepje inwoners. Vanuit de Ruimtekoers-methode werkte ik samen met kunstenaarscollectief De Onkruidenier. Zij organiseerden samen met inwoners en beleidsmakers expedities door het openbare groen van de wijken om zo kennis over wilde planten te delen. Van wilde planten en kruiden uit de omgeving maakten ze een hyperlokale Bermthee. De thee is verkrijgbaar in het lokale winkelcentrum en staat symbool voor een toekomstbeeld waarin stadsmensen en stadsplanten een veel intiemere relatie hebben.’ Na zes workshops is er een coalitie ontstaan van inwoners en beleidsmakers met diverse achtergronden. Zij werken aan het vergroenen van dat lokale winkelcentrum en het ontwikkelen van een theetuin met wilde planten in de wijk. Ook is het maaibeleid in de wijk aangepast, zodat wilde planten meer ruimte krijgen om te groeien.

Lauwe koffie

Yosser gaat met Bureau Ruimtekoers door met projecten waarin deze vernieuwende vorm van burger- en cultuurparticipatie wordt onderzocht en verfijnd. Beleidsvorming wordt zo een stuk inclusiever en cultuurparticipatie krijgt meer betekenis en waarde. Hij richt zich op thema’s als de energietransitie of segregatie in wijken en betrekt daarbij onder meer jongeren en mensen die in armoede leven. ‘In een samenleving waarin de overheid zich steeds verder terugtrekt zal participatie alleen maar belangrijker worden. Ik zet me tomeloos in voor een participatie waar alle groepen van de bevolking deel aan hebben. Dat gaat verder dan het houden van een online enquete of bewonersavond onder een systeemplafond met lauwe koffie en steeds dezelfde vier inwoners. Het gaat erom dat inwoners en beleidsmakers elkaar benaderen vanuit gedeelde talen, gewoonten en rituelen. En dat zij elkaar benaderen als gelijken. Inwoners zijn ervaringsdeskundigen van hun eigen leefomgeving en beleidsmakers zijn deskundig op het terrein van beleid. Samen zijn ze dus experts en alleen op die manier verkleinen we de afstand tussen beleidsmaker en burger.’

De maker